Đơn vị “đồng” là đơn vị tiền
tệ đã có từ thời Việt Nam Cộng Hòa, được lưu hành từ năm 1953 đến ngày
02/05/1978. Dưới thời Việt Nam Cộng Hòa tiền được phát hành dưới hai
hình thức là tiền giấy và đồng kim loại (được gọi là Su và Xu). Tiền
được phát hành không đồng bộ mà ra đời rải rác qua từng giai đoạn theo
từng mệnh giá khác nhau. Nhìn chung có thể chia ra thành 4 giai đoạn: – Giai đoạn 1: 1954 – 1955
– Giai đoạn 2: 1955 – 1963
– Giai đoạn 3: 1964 – 1966
– Giai đoạn 4: 1966 – 1975
Dưới đây là bộ sưu tập tiền được ban
hành và lưu thông trong giai đoạn cнíɴн quyền Việt Nam Cộng Hòa cộng hòa
còn tồn tại. Cũng có một số mệnh giá đã được in hoặc đúc nhưng chưa kịp
lưu hành thì chế độ Việt Nam Cộng Hòa đã sụp đổ.
Sơ lược Tiền Việt Nam Cộng Hòa
Năm 1953, chi nhánh Việt Nam của Viện Phát hành Quốc gia Việt, Miên,
Lào (tiếng Pháp: Institut d’Emission des Etats du Cambodge, du Laos et
du Vietnam) đã phát hành các giấy bạc có hai tên gọi trên đó là piastre
và đồng. Đồng thời, hai chi nhánh khác có dàn xếp tương tự với riel ở
Campuchia và kíp ở Lào. Tiền Đồng lưu hành ở những khu vực của Việt Nam
không nằm dưới sự kiểm soát của lực lượng cộng sản, tức trên lãnh thổ
miền nam Việt Nam xét vào năm 1954. Năm 1955, các tờ giấy bạc đồng độc
lập thực sự đã được Ngân hàng Quốc gia Việt Nam phát hành.
Tiền tệ Đệ Nhị Cộng Hòa
Thời Đệ Nhị Cộng hòa loạt tiền giấy lưu hành mang mệnh giá: 20 đồng,
50 đồng, 100 đồng, 200 đồng, 500 đồng và 1000 đồng. Riêng mệnh giá 5.000
và 10.000 đồng in vào năm 1975, do biến chuyển về chính trị tờ tiền đã
không được lưu hành.
Tháng Mười năm 1970 chính phủ Đệ Nhị Cộng hòa Việt Nam cho điều chỉnh
lại hối suất chính thức, giảm giá trị một đồng thành USD 1 = 277,75
đồng (kèm 38 đồng phụ đảm và thuế)[5] tức 1 đồng = USD 0,036 cho một số
chuyển ngân ngoại tệ.[6] Năm 1972 kinh tế càng khó khăn cùng lúc chiến
cuộc khốc liệt trong Mùa Hè Đỏ Lửa, chính phủ phá giá đồng tiền với mục
đích kích thích xuất cảng. Hối suất tăng vụt lên thành USD 1 = 550 đồng.
Ngành xuất cảng khởi sắc nhưng giá trị mãi lực và lợi tức của người dân
giảm mạnh. Đến năm 1975, năm cuối cùng của chính thể Việt Nam Cộng hòa
thì USD 1 = 700 đồng
Tên thường gọi ở đây được gọi theo tên gọi mà giới sưu tập tiền đã đặt cho những mệnh giá này.
Đây là hai tờ giấy bạc với mệnh giá lớn là 10.000 đồng và 5.000 đồng,
là những đồng tiền phát hành sau cùng của Ngân hàng Quốc Gia Việt Nam
vào đầu năm 1975. Rất ít người thấy được và càng ít người có được những
đồng tiền này.
Phía trên là một trong những bộ tiền được yêu thích nhất do thể hiện được niềm tự hào dân tộc.
Tờ bạc ông bà già được in năm 1955 là một trong những mệnh giá chưa chưa được phát hành vào thời kỳ này.
Tiếp đến là hình ảnh những đồng tiền kim loại được đúc dưới thời Việt
Nam Cộng Hòa. Lúc này do chữ quốc ngữ chưa thống nhất trong cách gọi
nên đồng tiền hay được gọi là “Su” hoặc “Xu” đều đúng chính tả.
Trong ảnh, tất cả các đồng đều được ghi là Su ngoại trừ đồng 50XU
được phát hành năm 1953 và 1963 thì ghi là XU, mới đứng với cнíɴн tả
ngày nay.
Đồng tiền 10 Su và 20
Su có chữ “essai” ở phía dưới, nằm ở giữa trên ảnh là đồng đúc thử. Còn
đồng tiền xu mệnh giá 50 đồng được phát hành trong năm 1975 là đồng xu
cuối cùng của miền Nam.
No comments:
Post a Comment