— Con trai à, mẹ không mua gì đâu… Mẹ chỉ nhìn một chút thôi. Lương hưu ít lắm, nhưng ở đây khiến mẹ cảm thấy dễ chịu.
Bà cụ nói nhỏ tại khu chợ.
Người ta cười đùa, mặc cả, trò chuyện lớn tiếng, tay xách đầy đào chín, bí non và cà chua đỏ mọng.
Julien, ngoài ba mươi, râu cạo ngắn, ánh mắt mệt mỏi, là khách quen thứ Bảy hằng tuần.
Anh không thích siêu thị — quá lạnh lẽo, quá vô hồn.
Ở đây, giữa chợ, là nơi có sức sống.
Khi đang chọn đào, anh nhìn thấy một bà cụ đứng gần đó.
Bà có vẻ nhỏ bé, mỏng manh giữa dòng người và sắc màu tấp nập.
Áo màu tối, túi xách cũ, tóc bạc được búi gọn gàng.
Bà không mua gì. Chỉ nhìn, ngửi. Im lặng.
Julien định rời đi, nhưng ánh mắt bà đã níu anh lại. Một ánh nhìn dịu dàng, mỏi mệt, đầy ký ức.
Anh thấy bà cầm một quả cà chua, đưa lên ngửi, rồi đặt lại thật chậm.
— Bà tìm gì đặc biệt sao ạ? — Julien hỏi.
Bà mỉm cười:
— Không đâu con. Bà chỉ nhìn thôi… Với lương hưu ít ỏi, bà không mua được nhiều. Nhưng đi dạo ở đây giống như lạc vào một khu vườn. Nó thơm mùi của sự sống.
Julien im lặng. Anh nhìn lại túi đồ còn vơi của mình.
— Nếu bà có thể chọn, bà muốn gì nhất ạ?
— Cà chua thật ngọt. Và dưa leo loại sần, giống như hồi xưa cha bà trồng.
Julien quay sang người bán hàng:
— Một ký cà chua, dưa leo, bí xanh, khoai tây, cà rốt, hành tây, rau mùi… Và một chút thì là nữa.
Bà cụ định từ chối, nhưng Julien nói nhỏ:
— Là cho bà đấy. Những điều tốt đẹp nhất… không cần phải xin.
Bà đón lấy túi rau, tay run run, như sợ chúng sẽ biến mất.
— Cảm ơn con trai… Không phải ai cũng làm thế này nữa…
— Có lẽ tụi con không ít đâu… chỉ là hay ngại khi làm điều tử tế.
Anh rời đi. Nhưng câu bà nói — “bà chỉ nhìn thôi” — cứ vang mãi trong đầu anh suốt ngày hôm đó.
Thứ Bảy sau, anh lại thấy bà.
Vẫn là ánh mắt ấy. Vẫn cái băng ghế cũ.
Bà nhận ra anh, mỉm cười:
— Lại là con à? Bà đã nấu canh… giống như ngày xưa.
— Còn hôm nay thì sao ạ?
— Hôm nay… chắc bà sẽ ngắm lâu hơn chút.
Lần này, Julien mua táo và mơ cho bà. Bà không từ chối nữa.
Rồi dần dần, họ có thói quen: mỗi thứ Ba và thứ Bảy, họ gặp nhau ở chợ.
Bà ngắm, anh mua.
Rồi họ ngồi bên đài phun nước, chia nhau chén trà, kể nhau nghe chuyện xưa.
Bà tên là Madeleine Fournier.
Bà kể cho Julien nghe về thời chiến, chiếc TV đầu tiên, vườn bí bà từng trồng.
Một ngày, Julien nói:
— Con tên là Julien.
Bà cười:
— Tên đẹp đấy… Nhưng con biết không, con không chỉ là người qua đường. Con ở lại.
Thời gian qua đi, họ bắt đầu gặp nhau ngoài chợ.
Đi dạo. Đọc sách cho nhau nghe.
Bà đan khăn cho Julien.
— Tay con lúc nào cũng lạnh, con trai à.
Một ngày nọ, bà thì thầm:
— Bà có một cháu trai… nhưng nó ở xa.
Còn con… con khiến bà cảm thấy không còn cô đơn.
Julien nắm tay bà. Không nói gì.
Chỉ… ở lại.
Nhưng một ngày thứ Ba, Madeleine không đến. Cả thứ Bảy cũng vắng bóng.
Julien lo lắng đi hỏi. Người ta chỉ anh đến một viện dưỡng lão.
Anh đến đó. Bà đã yếu. Nhưng khi thấy anh, mắt bà sáng rực:
— Bà biết con sẽ đến…
Anh ở bên bà. Mỗi ngày.
Đọc sách. Kể chuyện. Cho bà xem hình ảnh chợ phiên.
Một tuần sau, Madeleine ra đi.
Một tháng sau, Julien trở lại chợ.
Anh mang theo một tấm biển nhỏ, đặt cạnh rổ cà chua.
Trên đó ghi:
“Ngắm không tốn gì cả.
Tưởng nhớ Madeleine Fournier — người thấy được phép màu trong những quả cà chua.”
Người bán nhìn, gật đầu:
— Bà ấy là người tuyệt vời. Rất hiếm có.
Từ đó, Julien đến chợ mỗi thứ Ba và thứ Bảy.
Đôi khi anh chỉ ngồi đó.
Đôi khi giúp đỡ người già yếu.
Đôi khi tặng trái cây cho trẻ nhỏ, thanh toán giúp ai đó.
Và dần dần, những người khác cũng bắt đầu làm theo.
Một ngày nọ, một biển hiệu mới xuất hiện:
“Nếu bạn không đủ tiền, hãy nói với chúng tôi.
Chúng tôi ở đây.”
Tất cả… bắt đầu từ một người phụ nữ “chỉ nhìn mấy quả cà chua”.
Một hành động nhỏ.
Nhưng thật sâu sắc và nhân văn. 
TG Văn Chương
No comments:
Post a Comment